Na het lezen van 'Haydn', een biografie van Pierre Barbaud,vielen mij de volgende citaten op, al was het alleen maar vanwege het mooie Nederlands (vertaald uit het Frans nota bene!):
Goethe over Haydn: "Zijn werken zijn de ideale taal der waarheid: elk van hun onderdelen is noodzakelijk voor een geheel waarvan het een integrerend deel vormt."
"Het werk van Haydn is een monument van zuivere muziek onderworpen aan de invloeden van de operamuziek." Barbaud over de muziek van Haydn: de voorklassieken hebben zich overgegeven aan de invloed van de opera, Haydn distantieerde zich hier weer van: "De opera moest zich wijden aan het langzamerhand koloniseren van alle muzikale vormen door daar het aan hun wezen vreemde begrip in te voeren van dramatische expressie."
"De romantici hebben om redenen van vitaal belang voor hun propaganda, zwaar de nadruk moeten leggen op het feit dat het doel van alle kunst expressie is en hebben zeer luid de voorrang van het gevoel in de kunst moeten proclameren. De geschiedenis der muziek" van de 17de en 18de eeuw is de geschiedenis van deze vreedzame verovering. De voor-klassiekers deden niets anders dan het annexatie verdrag tekenen."
Over de stereotype componistvan de romantiek: "hij staat 's nachts op, bezeten door de godheid, werpt zich op een piano of op een stuk muziekpapier en onmiddelijk componeert hij een luidruchtig deel van een symfonie."
"De voornaamste grief die de ijveraars voor het 'hartebloed' dus koesteren tegen de muziek van Haydn is dezelfde als die zij kosteren tegen moderne muziek: het zondigen door buitensporige verstandelijkheid, waardoor de expressieve waarde ontbreekt. Doordat zij verscheidene eeuwen lang gewend zijn aan de verbondenheid van de muziek met het drama, eisen zij dat zij hun het schouwspel geeft van de psychologische toestand waarin de componist op een gegeven ogenblik verkeert."
"De expressie is nooit het innerlijke bezit der muziek geweest."
"Men kan nooit genoeg maatregelen nemen om de muziek buiten het bereik van de imbecielen te houden." (Guillaume de Van)
"Haydns zoeken naar een techniek of stijl of schrijfwijze die hem eigen is, neemt bij hem de plaats in van een metafysisch avontuur."
Een argumentatie om de strijkkwartteten op saxofoon te spelen: "Van de drie eigenschappen van de toon worden er slechts twee, die moeilijk van elkaar te scheiden zijn, in het strijkkwartet gebruikt: de toonhoogte ... en de sterkt, die het ritme te voorschijn brengt. De 'zonde' van het timbre wordt er maar weinig in betrokken... Met dezelfde minachting voor de goedkope verleiding van de klank en omdat hij de wereld die hij vaarwel zegt , nu zijn hoogste onderwijs wil nalaten, schirjft Bach Die Kunst der Fuge, zonder aanduiding van instrumenten. Deze tendentie in de muziek, door de eeuwen heen aanwezig, niets te willen weten van de 'aantrekkelijkheid' van de klanken verwerkelijkt zich in het kwartet (van Haydn, TM): dit biedt, het minst onderworpen aan het aardse gewicht, het beeld van een muziek welks incarnatie -omdat die tenslotte wel moet plaatsvinden- optreedt in vier instrumenten van dezelfde familie (kortom, het is eigenlijk nog beter geschikt voor saxofoon :-) TM) waardoor de kans van een op twee, dat de toehoorder door satanskunsten wordt verleid, zo veel mogelijk verminderd."
Over de strijkkwartetten (die de auteur als hoogste werken van Haydn beschouwt): "Geen zinnelijk kwelling komt in dit klooster zijn absoluut gebed, zijn wens naar ingetogenheid en levensverzaking verstoren."
"Haydn heeft slechts een beperkte wereldlijke roeping: geen aanleg voor een lieflijkheid van zoete klanken, geen 'sex-appeal'. (Ik heb altijd gevonden dat de kwartetten van Haydn niet 'mooi' gespeeld moesten worden en niet al teveel aandacht de schoonheid van toon moesten hebben in de uitvoering maar louter de muzikale elementen zo veel recht moesten doen alsof de musicus 'spreekt', daarbij wellicht technieken gebruikend die in 'normale' muziek als lelijk worden beschouwd! TM)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten